اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز

زاده باقری, مسعود; جوانمردی, شورانگیز; علیزاده, امید; کامل منش, محمد مجتبی

اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

² حقق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

³ دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های مختلف لوبیا قرمز, آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اصلی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور فرعی شامل سه ژنوتیپ‌ لوبیا قرمز (KS31169، D81083 و گلی) بود. در مرحله گل‌دهی و پس از اعمال تنش خشکی، میزان قندهای محلول، محتوای پرولین و عناصر سدیم و پتاسیم، محتوای نسبی آب و شاخص کلروفیل برگ اندازه‌گیری گردید. همچنین پس از برداشت، عملکرد دانه و وزن 100 دانه نیز برآورد شد. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت قندهای محلول، محتوای پرولین، شاخص کلروفیل برگ و محتوای یون پتاسیم، در اثر تنش خشکی افزایش و محتوای نسبی آب کاهش یافت. یون سدیم در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی بین ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز تفاوت معنی داری را نشان نداد. ژنوتیپ KS31169 بیشترین میزان عملکرد دانه، شاخص کلروفیل برگ و محتوای پرولین را دارا بود. ژنوتیپ D81083 از بیشترین میزان وزن 100 دانه و محتوای قندهای محلول برخوردار بود. در رقم گلی، میزان یون پتاسیم بیشتر از سایر ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز بود. نتایج آزمایش نشان داد که تجمع بیشتر پتاسیم، قندهای محلول، محتوای کلروفیل و محتوای پرولین لوبیا در شرایط خشکی می تواند یک سازگاری برای تحمل به خشکی باشد که به بقاء و تولید در شرایط خشکی کمک می کند.

کلیدواژه‌ها