2
استادیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3
دانشجوی دکتری آگرواکولوژی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان
چکیده
برای پیش‌بینی رشد و عملکرد گیاه زراعی بایستی زیر مدل‌های فنولوژی، تولید و توزیع ماده خشک، موازنه آب و خاک مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر، به منظور پیش بینی عملکرد گندم در شرایط آب و هوایی همدان مورد مطالعه قرار گرفت. پارامترهای مربوط به هر زیر مدل با استفاده از داده‌های مربوط به تاریخ کاشت‌های مختلف در سال‌های 1361 تا 1381 در منطقه همدان و داده‌های مربوط به سایر محققان در سایر نقاط برآورد گردید. براساس آمار هواشناسی استان همدان (دمای حداقل، دمای حداکثر، مقدار تابش و میزان بارندگی) و با استفاده از زیر مدل‌های مربوط به فنولوژی، تولید و توزیع ماده خشک، تغییرات رشد و عملکرد آن محاسبه شده و عملکرد مربوط به محصول گندم در پایان فصل رشد پیش بینی گردید. تغییرات عملکرد دانه برای داده های مشاهده شده بین 08/4 تا 01/8 تن در هکتار و میانگین داده‌ها 09/6 تن بود و برای داده های پیش بینی شده دامنه تغییرات عملکرد بین 08/4 تا 59/7 تن و میانگین آنها 53/5 تن در هکتار بود که در تمام موارد عملکرد شبیه‌سازی شده مطابقت خوبی با عملکرد مشاهده شده دارد. بنابراین، با توجه به توانایی مناسب مدل در شبیه سازی مراحل فنولوژی گندم، می‌توان از آن به عنوان ابزار مناسبی برای برنامه‌ریزی و مدیریت بهتر مزارع گندم و نیز به عنوان یک سیستم تصمیم‌سازی پشتیبان در منطقه همدان استفاده نمود.
)