2
دانشیار و عضو هیئت‌علمی دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
3
دانشگاه یزد
4
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد
5
هیئت علمی دانشگاه یزد
چکیده
شوری خاک از عوامل اصلی تأثیرگذار بر رشد و نمو گیاهان است. گیاه رمس Haloxylon salicornicum (Moq.) Bunge ex Boiss. به‌عنوان یک گونه شورپسند، سطح وسیعی از اراضی بیابانی را به خود اختصاص داده و تاثیر قابل توجه در کنترل فرسایش بادی دارد. در پژوهش حاضر تغییرات اسیدهای آمینه و موادمعدنی گیاه رمس و ارتباط آنها در دو منطقه از شهرستان بافق با شرایط متفاوت خاکی (خاک شور-سدیمی پلایا و غیر شور تپه‌های ماسه‌ای) در سال 1395 بررسی شد. نمونه برداری با طرح کاملا تصادفی و با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در هر دو رویشگاه اسید آمینه سرین بیشترین سهم را در شکل‌گیری محتوی کل اسیدآمینه گیاه به عهده داشت. محتوی کل اسیدآمینه در دو منطقه اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد (01/0p<) داشت به‌طوری‌که در رویشگاه ماسه ای با 75/431 پی‌پی‌ام بیش از رویشگاه پلایا با 38/268 پی‌پی‌ام بود. اسیدآمینه آسپارژیک، گلوتامیک، سرین، گلیسین، آلانین، تیروزین، والین، متیونین در رویشگاه ماسه‌ای بیش از رویشگاه پلایا بود. در حالی که اسیدآمینه گلوتامین و ترئونین در رویشگاه پلایا مقدار بیشتری داشت. نتایج بررسی مواد معدنی نشان داد بیشترین میزان فسفر، سدیم، کلر، آهن، منگنز، روی و مس در رویشگاه پلایا و بیشترین میزان نیتروژن در رویشگاه ماسه‌ای بود. با توجه به تجمع یون‌هایی از قبیل سدیم در بافت گیاه در پلایا، می‌توان مهمترین پاسخ فیزیولوژیکی گیاه رمس جهت تنظیم پتانسیل اسمزی را رقیق شدن شیره واکوئلی گیاه با تعدیل غلظت یون‌ها در اندام گیاه دانست و نقش اسمولیت‌هایی نظیر اسیدهای آمینه را در درجات بعدی در نظر گرفت.
)